II. Geschiedenis van het ambacht
Inhoudsopgave
II. Geschiedenis van het ambacht
De beschrijving van de geschiedenis van het ambacht bestaat uit de volgende delen:
- de geschiedenis tot begin twintigste eeuw;
- de verandering van het ambacht stroopstoken;
- het kleinschalig, ambachtelijk stoken vanaf de tweede helft van de twintigste eeuw (ook het verhaal van Pierre Deckers, één van de laatste ambachtelijke loonstokers) en meer specifiek over het ontstaan van een nieuwe groep ambachtelijke stroopstokers;
- het industrieel stoken;
De geschiedenis van het stroopstoken tot begin 20ste eeuw
Ambachtelijke stroopproductie gebeurt als huisnijverheid al vanaf de 16de eeuw in Zuid- en Midden-Limburg en de aanpalende grensgebieden: het Duitse Rijnland, het Luikse Land van Herve en Belgisch Limburg inclusief de Voerstreek. In deze hele streek was fruitteelt een belangrijke nevenactiviteit van het boerenbedrijf. Voor kleine boeren en landlieden was stroopstoken een methode om overtollig fruit van hoogstambomen te conserveren voor de winterperiode voor hun eigen huishouden.
De verandering van het ambacht stroopstoken
Vanaf de 16de eeuw gebeurde stroopstoken thuis voor eigen gebruik ( thuisstokers) en vanaf medio 18de eeuw in kleinschalige stroopstokerijen door loonstokers.
Begin 20ste eeuw zien we een verandering naar industriële productie én minder ambachtelijke stroopstokers. Industriële producenten gebruiken blends, halffabricaten en meer suikerbieten en fruit van grootschalige fruitteelt. Men gebruikt stoom om het fruit te verhitten en te koken.
Het kleinschalig, ambachtelijk stoken vanaf jaren zeventig van de 20ste eeuw
Grote sociaal-maatschappelijke veranderingen
In de eerste helft van de 20ste eeuw loopt het aantal ambachtelijke stroopstokers snel terug door de industrialisering en de verstedelijking, alsook door de rationalisering van de landbouw.
Vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw ontstonden door die grote sociaal-maatschappelijke veranderingen (zoals industrialisering en verstedelijking) een versnelling, een verzakelijking en een individualisering van de maatschappij. Begin jaren zestig was het aantal hoogstamboomgaarden sterk afgenomen als gevolg van schaalvergroting in de landbouw.
Pierre Deckers, einde en begin!
De laatste ambachtelijke stroopstoker, (“porsjer” in Zuid-Limburg) in de jaren zeventig van de vorige eeuw was Pierre Deckers in Banholt. Hij is de schakel tussen het einde van een tijdperk en een nieuw begin!
Vanaf de jaren zeventig en tachtig van de 20ste eeuw zijn namelijk weer enkele traditionele, ambachtelijke stroopstokers actief in de regio Zuid-Limburg. Pierre Deckers is hier de verbindende factor, het nieuwe begin van het ambacht stroopstoken in Limburg!
Slow Food Presidium Limburgse Stroop
Van hieruit is in 2010 officieel het Slow Food Presidium Limburgse Stroop ontstaan. Dit is een groep betrokken stroopstokers, die als doel hebben het product ambachtelijke stroop, het ambachtelijk stroopstoken en de traditionele en goede smaak van het product voor de toekomst te bewaren en “actief” te houden. Ze willen ook de oude fruithoogstamrassen en hoogstamboomgaarden een economisch bestaansrecht te geven en hun culturele rol in het cultuurlandschap te versterken: van plantgat tot pot stroop!
Alle inhoud is eigendom van Slowfood Presidium Limburgse Stroop
Website ontwikkeld door Beter Bij Ons B.V.